Ben je in de bergen op vakantie, dan is er een grote kans dat je een van de vele tradities van de Alpen bijwoont. De lokale bevolking heeft hun cultuur en gewoonten hoog in het vaandel staan en hecht veel waarden aan het behouden van tradities. Zo kent elk land, maar ook elke regio en soms de dorpen zelf hun eigen wijze van vieringen en uitingen. Maar er zijn ook een aantal typische feesten en gebruiken die overal in de Alpen plaatsvinden. Hier lees je er alles over: dit zijn 10 kenmerkende tradities van de Alpen!
Een van de kenmerkende tradities van de Alpen is het verwelkomen van het voorjaar en het verdrijven van de winter. Dit wordt Aperschnalzen genoemd. Het ontwaken van de lente wordt op een bijzondere manier gedaan: met zweepslagen in de sneeuw. Het is de bedoeling dat de enorme zwepen in hetzelfde ritme knallen. Hiervoor trainen de bewoners die de traditie uitvoeren jarenlang, zodat ze de juiste techniek hebben om de Goaßln (zwepen) gelijkmatig te slaan. De traditie wordt vooral in Beieren en Salzburg in ere gehouden.
Zwitserland kent een eigen vorm van worstelen, en dat wordt Schwingen genoemd. Dit wordt op traditionele wijze gedaan in een ring van zaagsel. Er mag door de Bösen (worstelaars) alleen gebruik worden gemaakt door de voorgeschreven grepen. Toernooien bestaan doorgaans uit vijf wedstrijden, maar eens in de drie jaar worden er zeven wedstrijden gehouden, waarbij er bij de laatste alleszeggende finale de worstelkoning wordt uitgeroepen. Prijzen voor de ultieme Schwinger bestaan meestal uit vee, koebellen of boerenmeubels.
Zoals Spanje bekend staat om de stierengevechten, is een van de tradities van de Alpen de gevechten met koeien. Vooral in het Zwitserse Wallis en Valle d'Aosta in Italië vinden deze gebeurtenissen plaats. De koeien van het Eringer/Hérens ras staan bekend om enigszins strijdlustige trekken. Ze vechten dan ook niet met mensen, maar proberen elkaar weg te duwen. Met de koppen tegen elkaar geldt het recht van de sterkste. De koe die wint wordt bekroond met de titel 'koningin der koninginnen'.
Een van de kenmerkende tradities van de Alpen is absoluut de Almabtrieb. Dit feestelijke evenement wordt in het najaar gevierd als de dagen korter worden. Het is dan tijd voor het vee om terug te keren van de alpenweiden naar hun stallen. Koeien en schapen worden versierd met de mooiste bloemenkransen en al van verre zijn de rinkelende bellen te horen. De Almabtrieb wordt bijna overal in de bergen op gezellige wijze gevierd. Dorpsfeesten met folkloremuziek, regionale lekkernijen en allerlei andere feestelijkheden vinden tijdens deze gebeurtenis plaats. Deze traditie staat ook bekend als ‘Alpabzug’, ‘Viehscheid’ of in het Frans als ‘désalpe’.
Ook de komst van de zomer is een traditie van de Alpen. Deze vindt vrijwel altijd plaats rondom de start van de zomer op 21 juni. De zonnewendefeesten worden groots gevierd met tal van vreugdevuren die in de bergen worden ontstoken. Daarbij wordt de langste dag van het jaar met veel gezelligheid ontvangen. Deze feesten worden in veel verschillende landen gehouden, en dan vooral in de Duitstalige gebieden van de Alpen is dit een echte traditie.
Vendelzwaaien is niet alleen een van de kenmerkende tradities van de Alpen, maar wordt ook in België en Nederland wel gedaan. Toch is het net even anders als je het in een bergomgeving tegenkomt. Geheel in stijl met volksfeest en al, wordt het een indrukwekkend gezicht. Zonder dat het enige moeite lijkt te kosten, laten de vendeliers hun vaandels door de lucht wapperen. Het is echter niet gemakkelijk, want 99 verschillende zwaaien met beide handen kunnen beheersen vereist een goede techniek en training.
Een typische traditie van de Alpen is jodelen, iets dat nog altijd op dorpsfeesten wordt gedaan. Van oorsprong diende het jodelen als manier van communiceren van de ene berg naar de andere berg. Het wordt gedaan door borst- en kopstem af te wisselen, waarbij er op een karakteristieke manier gezongen wordt. Meestal zijn het betekenisloze teksten, maar steeds vaker wordt het ook door moderne muziek gemixt, zoals in een aantal bekende après-skihits. Als je gaat wandelen in Wald-Königsleiten kun je de Jodelwanderweg volgen, en op bepaalde tijden zelfs de kneepjes van het vak leren.
In de Alpen worden ook veel kersttradities in stand gehouden. De feestdagen zijn dan ook een hele bijzondere tijd voor de bewoners van de Alpen. Een van de terugkomende gewoonten in de bergen is de komst van de krampus, een monster met lange zwarte haren, die 'stoute' kinderen volgt met een roe. Dit vindt plaats in november of december tijdens de 'Krampuslaufen', waarbij de lokale bevolking zich verkleedt als de monsters en met veel herrie en kabaal de straten teistert.
Ook het Italiaanse Zuid-Tirol kent typisch tradities, zoals Törggelen. Geheel in stijl, zoals je gewend bent van de Italianen, staat deze traditie in het teken van gastronomie. Bij het culinaire event nodigen de boeren en wijnhandelaren iedereen uit om van de nieuwe wijn te proeven. Daarbij worden heerlijke lokale gerechten geserveerd, zoals 'schlutzkrapfen' (ravioli), gerstesoep, huisgemaakte worsten en gepofte kastanjes. Törggelen vindt plaats van begin oktober tot half november.
Een van de kenmerkende tradities van de Alpen die veel indruk maakt, is de Funkensonntag. Ook bij deze gewoonte gaat het om het afsluiten van de winter en het verwelkomen van het voorjaar. Dit wordt gedaan middels het ontsteken van een enorme brandstapel met daar bovenop een heks. Het verbranden staat symbool staat voor het verdrijven van geesten en slechte energie van de winter. Deze traditie komt met name voor in het zuiden van Duitsland, in Vorarlberg en in Liechtenstein, en vindt plaats op de eerste vastenzondag (eind februari).
Hoewel Marlous al flink bereisd is, blijven vooral de bergen haar betoveren. Continu verschillende uitzichten, het natuurgeweld, de kristalheldere meren en watervallen, ze krijgt er geen genoeg van. Met name de Noorse fjorden hebben haar gegrepen, maar eigenlijk vindt ze alle bergbestemmingen prachtig en gaat ze er graag heen om te wandelen.
